Algemeen
De meeste meisjes worden voor het eerst ongesteld tussen de leeftijd van 11 en 16 jaar.
Van de meisjes die 13 zijn is de helft al eens ongesteld geweest. Bij de andere helft begint het pas later.
Als je nog niet ongesteld wordt, merk je misschien wel al dat je lichaam verandert. Je borsten en schaamhaar beginnen te groeien. Dan weet je dat je in de puberteit bent en dat je vrouwelijke hormonen werken. Meestal word je na een tijdje vanzelf ongesteld. Gemiddeld ongeveer 2,5 jaar nadat je borsten beginnen te groeien.
Oorzaken
Misschien ben je gewoon wat later met ongesteld worden. In sommige families komt dat vaker voor.
Er kunnen ook andere oorzaken zijn waardoor je nog niet ongesteld wordt:
- te veel stress of lange tijd stress
- heel vaak of heel hard sporten
- erg mager zijn
- heel weinig eten
- een eetprobleem hebben
- zwanger zijn
Diagnose
Op basis van klinische kenmerken.
Beleid
Adviezen:
– Als je al borsten of schaamhaar krijgt: afwachten
– Zwangerschap uitsluiten bij seks zonder voorbehoedmiddel.
– Stress vermijden
– Tijdelijk niet teveel sporten
– Je gewicht optimaliseren
Medicatie:
Er zijn geen medicijnen die ervoor zorgen dat je vanzelf ongesteld wordt.
Wel of geen onderzoeken
Als je 14 of 15 jaar bent en nog geen borsten of schaamhaar hebt
Ga naar je huisarts als deze 3 dingen voor jou kloppen:
- Je bent 14 of 15 jaar en je bent nog niet ongesteld.
- Je borsten of schaamhaar beginnen nog niet te groeien.
- Je bent nog niet in korte tijd veel langer geworden (groeispurt).
De huisarts stuurt je naar het ziekenhuis. Daar krijg je onderzoeken.
Als je jonger dan 16 jaar bent en wel borsten of schaamhaar hebt
Ben jonger dan 16 en nog niet ongesteld? Maar beginnen je borsten of schaamhaar al wel te groeien? Dan kun je afwachten.
Het is niet erg dat je nog niet ongesteld wordt. Het kan zijn dat de puberteit bij jou wat langzamer gaat dan bij anderen.
Je bent 16 jaar of ouder
Ben je 16 jaar of ouder en nog niet ongesteld?
Je kunt dan kiezen wat je doet:
- verder afwachten
Dan kom je na 6 maanden of 1 jaar weer bij je huisarts. Als je binnen die tijd voor het eerst ongesteld wordt, hoef je niet naar de huisarts te komen. - onderzoek laten doen
Bijvoorbeeld als je niet wil wachten of je zorgen maakt. Dan stuurt de huisarts je door naar het ziekenhuis. Bijvoorbeeld om bloed te laten prikken of voor een echo.
Bijlagen
Referentie: Thuisarts