Algemeen
COPD is een ziekte van de longen die niet kan genezen. Dit komt meestal door roken. De meeste mensen die COPD krijgen, zijn ouder dan 40 jaar.
- Als u rookt, ademt u rookdeeltjes in. Deze komen via de longbuisjes bij de longblaasjes.
- Deze rookdeeltjes zorgen dat uw longen altijd een beetje ontstoken zijn. De longbuisjes worden smaller (nauwer) en er komt meer slijm.
- Hierdoor komt er schade in de longbuisjes en longblaasjes. Bij COPD gaat deze schade niet meer weg. Uw longen gaan hierdoor minder goed werken. De longblaasjes kunnen minder zuurstof opnemen in uw lichaam. U krijgt vaak last van hoesten, benauwdheid en slijm ophoesten.
Deze klachten worden meestal erger als u ouder wordt. Vooral als u blijft roken.
Symptomen
U kunt 1 of meer van deze klachten hebben:
- Hoesten met vaak slijm
- Bij het ademen een piepend of brommend geluid. Vooral als u uitademt.
- Als u meer beweegt wordt u snel benauwd. Bijvoorbeeld bij traplopen.
- Uw gewicht wordt minder, uw spieren worden slapper en dunner. U wordt snel moe als u een klein stukje loopt.
Soms worden uw klachten van COPD tijdelijk erger:
- bij een verkoudheid, griep of andere ontsteking van uw luchtwegen. Bij griep kunt u erg ziek worden.
- als u ergens bent met prikkelende lucht, zoals rook.
- als u meer beweegt zoals bij sporten.
Oorzaken
- Roken inc waterpijp
- Fijnstof: Dit zijn hele kleine deeltjes die in de lucht zijn. Bijvoorbeeld rook of prikkelende stofdeeltjes. Fijnstof komt vooral van industrie, landbouw, verkeer, verwarmen van huizen of verbranding van hout. Binnen vooral door bakken, braden, grill en haardvuur.
- Te weinig van een eiwit (alpha-1 antitrypsine) in het lichaam. Dit is een erfelijke ziekte en komt bijna nooit voor.
- Locaties met veel stof, steengruis, gassen en dampen, smog, mist, nevel of rook is.
- Als moeder tijdens de zwangerschap rookt, heeft het kind later meer kans op COPD.
- Te vroeg of met ondergewicht geboren zijn
Diagnose
Op basis van klinische kenmerken + longfunctie-test.
Gebruik geen longmedicijnen in de uren voordat u het onderzoek krijgt:
– geen kortwerkende luchtwegverwijders in de 4 uur voor het onderzoek.
– geen langwerkende luchtwegverwijders in de 12 tot 48 uur voor het onderzoek.
Beleid
Er zijn 2 soorten medicijnen die u kunt inademen.
Medicijnen die uw longbuisjes wijder maken (luchtwegverwijder).
- luchtwegverwijders die kort werken, bijvoorbeeld 4 tot 6 uur. Bijv. salbutamol of ipratropium.
- luchtwegverwijders die lang werken, bijvoorbeeld 12 tot 48 uur. Bijv. salmeterol of tiotropium.
Medicijnen die de ontsteking minder maken (ontstekingsremmer).
Bij 2x aanvallen per jaar kun je een ontstekingsremmer inhalidatie overwegen.
– staak het op proef na 1 jaar op.
Bij een COPD-aanval
– prednisolon 1dd
– Soms antibiotica
Preventie
Er zijn op dit moment 2 prikken die de kans op ziek worden minder maken:
- griepprik: deze prik krijgt u elk jaar van uw huisarts. Zo heeft u minder kans om griep te krijgen.
- prik tegen pneumokokken: deze prik krijgt u 1 keer. Uw huisarts kan deze prik geven. Sommige leeftijdsgroepen krijgen een uitnodiging voor deze prik van hun huisarts.
Bijlagen
Meer informatie:
Luchtwegverwijders geven soms bijwerkingen, zoals:
- een droge mond
- hoofdpijn
- hartkloppingen
- trillende handen
- een onrustig gevoel
Deze bijwerkingen zijn vervelend, maar kunnen geen kwaad.
Filmpjes over medicijnen inademen
Filmpjes over medicijnen inademen met een apparaatje
Meer informatie:
- over COPD: het Longfonds
- om te stoppen met roken: Rokeninfo
- over hulpmiddelen: de Hulpmiddelenwijzer
- contact met anderen die COPD hebben: Longfonds
Referentie: Thuisarts