Essentiële tremor

Algemeen

Essentiële tremor is de meest voorkomende stoornis in de beweging. Meestal gaat het om het trillen van onderarmen en handen. Veel minder vaak kunnen uw hoofd, benen en ook uw stem bij een essentiële tremor trillen.

We schatten dat van de 100 mensen er 3 tot 4 een essentiële tremor hebben. Een belangrijk kenmerk van een essentiële tremor is dat het trillen erger wordt bij bewegen en minder wordt als u rustig gaat zitten en verder niet beweegt. Van mensen met een essentiële tremor wordt nogal eens gedacht dat ze de ziekte van Parkinson hebben. Dat is niet zo.

Symptomen

  • Uw handen en onderarmen trillen.
  • Het trillen is meestal symmetrisch.
  • Soms ook trillen uw benen, hoofd of uw stem.
  • Het wordt erger met bewegen en minder bij rust (stilzitten).
  • U merkt het vaak voor het eerst als het schrijven moeilijker gaat door het trillen. Of bij het inschenken van een kopje thee.
  • Het trillen neemt meestal toe met het ouder worden.
  • Essentiële tremor komt vaker voor bij blanke mensen.
  • Het kan erger worden van koffie of nicotine .
  • Het kan ook verergeren door stress, angst of paniek.
  • Essentiële tremor kan minder worden bij matig gebruik van alcohol.

Veel mensen hebben zo weinig last van een essentiële tremor, dat ze er niet mee naar de huisarts gaan.

Oorzaken

Hoe of waarom een essentiële tremor ontstaat weten we (nog) niet precies.

  • Misschien zijn er stoffen (die zorgen voor het overgaan van de elektrische signalen van de ene op de andere zenuw) die minder goed werken.
  • Ook wordt er gedacht dat bepaalde plekken (kernen) in de hersenen, die voor beweging zorgen, misschien minder goed samenwerken.
  • Erfelijkheid speelt een rol. Bij bijna de helft van de mensen met een essentiële tremor komt het in de familie voor.
  • Als een vader of moeder een essentiële tremor heeft is de kans dat hun kind een essentiële tremor krijgt ongeveer 50 procent.

Diagnose

Op basis van klinische kenmerken. Met bloedonderzoek, röntgenfoto’s, scans of weefselonderzoek zijn er bij een essentiële tremor geen afwijkingen.

Beleid

Adviezen:

  • Blijf gewoon veel bewegen. Als u stil zit wordt het trillen bij een essentiële tremor meestal minder, maar dat is geen reden om minder te bewegen. Blijf, als dat gaat, in ieder geval dagelijks een half uur sportief bewegen. Als u fit bent kunt u ook meer aan.
  • Eet en leef gezond. Omdat het trillen erger kan worden van bijvoorbeeld koffie en roken, is dat een goede reden om daarmee te stoppen.
  • Bent u angstig of heeft u veel stress dan kan het trillen minder worden als u aan de angst en stress wat verandert. Bespreek eens met uw huisarts hoe u dat kunt aanpakken. Heeft u veel stress op uw werk dan kan een bedrijfsarts misschien helpen. Als u erg trilt kan dat weer spanning en stress geven en dat kan het trillen weer erger maken. Soms kunnen gesprekken met een psycholoog u rust geven, waardoor het trillen wat minder wordt.
  • Tegen stress en angst kunnen ontspanningsoefeningen of yoga helpen.
  • Leg op uw werk en aan de mensen thuis om u heen uit dat u een essentiële tremor heeft en wat dat betekent. U zult dan vaak merken dat uw vrienden of collega’s veel begrip hebben.
  • Wanneer u erg trilt kan dat voor u misschien een reden zijn om u terug te trekken van juist gezellige gebeurtenissen. U gaat niet meer uit eten of niet meer naar een verjaardag. Merkt u dat u zich schaamt voor het trillen dan is het belangrijk om dat te bespreken met uw huisarts of met een psycholoog. Samen met een psycholoog kunt u ontdekken hoe goed u toch overal aan mee kunt doen en hoe weinig mensen zich eigenlijk storen aan uw trillen. Hier geldt ook weer: vertel en leg het uit aan de mensen om u heen.
  • Het is bij essentiële tremor belangrijk om steeds goed uitgerust te zijn. Vermoeidheid kan het trillen erger maken. Zorg daarom dat u elke dag op tijd gaat slapen. Ook voor het tijdstip van opstaan geldt elke ochtend ongeveer hetzelfde tijdstip. Het klinkt misschien overdreven, maar voldoende slaapuren en regelmaat kunnen helpen met uw klachten wat te verminderen.

Medicatie:

Er zijn twee middelen die het trillen minder kunnen maken:

  • Propranolol (tabletten). Dit is een zogenaamde betablokker. Betablokkers zijn medicijnen die bijvoorbeeld worden gebruikt als medicijn tegen hoge bloeddruk.
  • Botulinetoxine (injecties). Hiervan weten we dat de injecties op korte termijn helpen. Of ze ook op langere termijn blijven werken is niet bewezen.

Beloop

Met de jaren kan een essentiële tremor erger worden.

  • In het begin hoeft het trillen niet storend te zijn en gaan veel mensen met een essentiële tremor ook niet naar een huisarts.
  • Het kan langzaam verergeren. U morst bijvoorbeeld vaker met thee inschenken. Schrijven gaat steeds moeilijker.
  • Later moet u een glas water bijvoorbeeld met twee handen vasthouden om niet te knoeien.
  • Op een gegeven moment zijn de klachten zo dat u medicijnen gaat gebruiken. De klachten worden dan minder.
  • Het trillen kan steeds erger worden en er soms voor zorgen dat het haast onmogelijk wordt om dagelijkse dingen nog te doen. Medicijnen kunnen dan helpen maar soms ook te weinig.

Een deel van alle mensen met essentiële tremor blijft met de jaren de zelfde klachten houden zonder dat het erger wordt.

Bijlagen

Foto’s:

Referentie: Thuisarts