Combinatiepil

Algemeen

  • Bij de gewone pil heb je elke maand bloedverlies.
  • Kans op zwangerschap is 0.3%, echter door gebruiksfouten raakt 7% zwanger

Werkzame stof

  • De gewone pil heeft 2 hormonen (oestrogeen en progestageen).

Het hormoon progestageen zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt:

  • je hebt geen eisprong
  • het slijm in je baarmoedermond wordt dikker; zaad (sperma) van de man komt daar dan minder goed doorheen
  • een bevrucht eitje kan zich niet vastmaken in je baarmoeder

Het hormoon oestrogeen zorgt dat je regelmatig ongesteld wordt.

Er bestaan 3 verschillende soorten combinatiepillen: één fase, drie fasen en vier fasen pillen. Dit heeft te maken met de samenstelling van de hormonen. Het doel hiervan is de normale menstruatiecyclus van de vrouw zo goed mogelijk nabootsen. De één fase pil wordt het meest voorgeschreven.

Eén fase pillen

Gestodeen / ethinylestradiol
De hormonen in dit type pil zijn: 75 microgram gestodeen (progestageen) + 20 of 30 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Lovette
De hormonen in dit type pil zijn: 100 microgram levonorgestrel (progestageen) + 20 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Marvelon
De hormonen in dit type pil zijn: 150 microgram desogestrel (progestageen) + 30 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Mercilon
De hormonen in dit type pil zijn: 150 microgram desogestrel (progestageen) + 20 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Microgynon
De hormonen in dit type pil zijn: Levonorgestrel (progestageen) + Ethinylestradiol (oestrogeen)

Dit type pil is verkrijgbaar in 3 doseringen, namelijk met 20, 30 of 50 microgram ethinylestradiol gecombineerd met 100, 150 of 125 microgram levonorgestrel.

Minulet
De hormonen in dit type pil zijn: 75 microgram gestodeen (progestageen)+ 30 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Rosal
De hormonen in dit type pil zijn: 3000 microgram drospirenon (progestageen) + 30 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Stediril
De hormonen in dit type pil zijn: 150 microgram levonorgestrel (progestageen)  + 30 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Yasmin
De hormonen in dit type pil zijn: 3000 microgram drospirenon (progestageen) + 30 microgram ethinylestradiol (oestrogeen)

Driefasenpil

Het is een zogenaamde driefasenpil. Dit betekent dat de pillen in de strip drie verschillende samenstellingen hebben, te herkennen aan de kleur. Door de wisselende samenstelling wordt de natuurlijke verandering van de hormonen tijdens de menstruatiecyclus nagebootst. De hoeveelheid progestageen wordt verhoogd bij overgang van de eerste naar de tweede fase en van de tweede naar de derde fase.

Trinordiol
De hormonen in dit type pil zijn: Levonorgestrel (progestageen) + Ethinylestradiol (oestrogeen)

Trinordiol bevat 3 verschillend gekleurde tabletten met elk een andere samenstelling:

  • 6 lichtbruine tabletten met 50 microgram levonorgstrel en 30 microgram ethinylestradiol
  • 5 witte tabletten met 75 microgram levonorgestrel en 40 microgram ethinylestradiol
  • 10 okerkleurige tabletten met 125 microgram levonorgestrel en 30 microgram ethinylestradiol

Trigynon
De hormonen in dit type pil zijn: Levonorgestrel (progestageen) + Ethinylestradiol (oestrogeen)

Trigynon bevat 3 verschillend gekleurde tabletten met elk een andere samenstelling:

  • 6 bruine tabletten met 50 microgram levonorgestrel en 30 microgram ethinylestradiol
  • 5 witte tabletten met 75 microgram levonorgestrel en 40 microgram ethinylestradiol
  • 10 gele tabletten met 125 microgram levonorgestrel en 30 microgram ethinylestradiol

Combinatiepillen zonder stopweek

Eén fase pillen zonder stopweek

Daylette

  • De hormonen in dit type pil zijn: 3000 microgram drospirenon (progestageen) + 20 microgram ethinylestradiol (een oestrogeen)
  • In één pilstrip zitten: 24 witte anticonceptiepillen + 4 groene placebopillen
  • Het is belangrijk dat je de tablet met de juiste kleur op het juiste moment slikt. Tijdens de 4 dagen dat je de placebopillen slikt, word je ongesteld.

Seasonique

  • De hormonen in dit type pil zijn: Levonorgestrel (progestageen) + Ethinylestradiol (oestrogeen)
  • Seasonique is een anticonceptiepil met een verlengde cyclus. Dit betekent dat je minder vaak ongesteld wordt dan bij andere combinatiepillen.

In één pilstrip zitten:

  • 84 roze pillen met 30 microgram ethinylestradiol en 150 microgram levonorgestrel
  • 7 witte pillen met 10 microgram ethinylestradiol

Tijdens de 7 dagen dat je de witte pillen slikt, die een lagere dosis oestrogeen bevatten, word je ongesteld. Dit is maar één keer in de 3 maanden. Bij dit type anticonceptiepil heb je geen stopweek.

Yaz

  • De hormonen in dit type pil zijn: 3000 microgram drospirenon (progestageen) + 20 microgram thinylestradiol (een oestrogeen)
  • In één strip zitten: 24 lichtroze anticonceptiepillen + 4 witte placebopillen
  • Tijdens de 4 dagen dat je de placebopillen slikt, word je ongesteld.

Zoely

  • Deze anticonceptiepil is qua samenstelling anders dan de meeste combinatiepillen, omdat één van de hormonen in Zoely ook van nature aangemaakt wordt in je lichaam. Het andere hormoon is afgeleid van het lichaamseigen hormoon progesteron. Progesteron wordt tijdens de menstruatiecyclus door je eierstokken aangemaakt.
  • De hormonen in dit type pil zijn: 2500 microgram nomegestrolacetaat (een vrouwelijk progestageen) + 1500 microgram oestradiol (een lichaamseigen oestrogeen)
  • In één pilstrip zitten: 24 witte anticonceptiepillen + 4 gele placebopillen
  • Tijdens de 4 dagen dat je de placebopillen slikt, word je ongesteld.

Vierfasenpil zonder stopweek

Het is een zogenaamde vierfasenpil. Dit betekent dat de pillen in de strip 4 verschillende samenstellingen hebben, herkenbaar aan de kleur. Ook zitten er 2 witte placebotabletten in iedere pilstrip. Door de wisselende samenstelling van de pillen wordt de natuurlijke verandering van hormonen tijdens een menstruatiecyclus nagebootst.

Qlaira

Deze anticonceptiepil is qua samenstelling anders dan de meeste combinatiepillen, omdat één van de hormonen in Qlaira wordt omgezet in een lichaamseigen hormoon.

De hormonen in dit type pil zijn:

  • Dienogest (een progestageen)
  • Estradiolvaleraat (een oestrogeen dat in je lichaam wordt omgezet naar lichaamseigen oestrogeen)

In één pilstrip zitten:

  • 2 donkergele tabletten met elk 3000 microgram estradiolvaleraat
  • 5 middelrode tabletten met elk 2000 microgram dienogest en 2000 microgram estradiolvaleraat
  • 17 lichtgele tabletten met elk 3000 microgram dienogest en 2000 microgram estradiolvaleraat
  • 2 donkerrode tabletten met elk 1000 microgram estradiolvaleraat
  • 2 witte tabletten zonder werkzame stof (placebo)

Het is belangrijk dat je de tablet met de juiste kleur op het juiste moment slikt. Het is met dit type anticonceptiepil niet mogelijk om je menstruatie uit te stellen of verschuiven.

Toepassing

  • Elke maand gedurende 3 weken 1 tablet per dag, daarna stopweek
  • Doorgebruiken zonder stopweek is ook mogelijk bij klachten of uitstellen van de onttrekkingsbloeding
    Nadelen hiervan:
    – mogelijk meer dagen met spotting
    – de invloed van continu gebruik op het risico op ernstige bijwerkingen is niet bekend.

Bij start: 1ste dag menstruatie starten, dan meteen beschermd. Start je tussen 2-5de dag van menstruatie, dan 7 dagen condoom gebruiken.

Soorten pillen

Er zijn verschillende soorten pillen met 2 hormonen (combinatiepillen).

Huisartsen raden een pil aan met:

  • levonorgestrel 150 microg en ethinylestradiol 30 microg

Als tweede keus raden huisartsen 1 van deze pillen aan:

  • levonorgestrel 100 microg en ethinylestradiol 20 microg
  • gestodeen 75 microg en ethinylestradiol 20 microg
  • norgestimaat 250 microg en ethinylestradiol 35 microg

In de pillen met ethinylestradiol 20 microg zitten minder hormonen. Maar daardoor geven ze wel meer kans op onregelmatig bloedverlies. Alle andere combinatiepillen geven meer kans op ernstige bijwerkingen (trombose, longembolie).

Voordelen

  • In de stopweek word je ongesteld. Je weet dus wanneer je ongesteld wordt.
  • Veel vrouwen hebben minder pijn tijdens de menstruatie
  • Je kunt de pil doorslikken en je menstruatie overslaan
  • Sommige vrouwen hebben minder last van puistjes
  • Verminderd mogelijk de kans op baarmoederkanker en eierstokkanker iets

Nadelen

  • Je kunt de pil vergeten
  • De pil is minder betrouwbaar als je overgeeft, als je waterdunne diarree hebt
  • Je bent niet beschermd tegen soa’s

Bijwerkingen

Meeste symptomen vooral in de 1e maanden:

  • hoofdpijn
  • onregelmatig bloedverlies
  • mastopathie, misselijkheid
  • invloed op de stemming
  • gewichtstoename
  • verminderd seksueel verlangen
  • Iets risico op mammacarcinoom
  • Je maakt mogelijk iets minder borstvoeding aan (geef dan tijdelijk vaker de borst als je kind daarom vraagt).
  • Geeft een iets verhoogd risico op (vooral als je rookt/>35 jaar):
    – trombose (stolsel in een ader)
    – hart- en vaatziekten (zoals een hartinfarct of een beroerte)
    – borstkanker

Contra-indicatie

  • Bij hevig braken of diarree kan de betrouwbaarheid verminderen
  • Diabetes mellitus
  • borstkanker
  • trombose
  • migraine
  • hartinfarct
  • hypertensie
  • hoog cholesterol
  • diabetes mellitus
  • overgewicht
  • beroerte
  • drager bent van het BRCA-gen (en/of er veel borstkanker in de familie voorkomt)
  • gastric-bypass
  • Roken, ouder dan 35 jaar
  • bepaalde medicijnen gebruikt, bijvoorbeeld tegen epilepsie, Sint-janskruid

Bloedingspatroon

Regelmatig, in stopweek onttrekkingsbloeding

Kosten

  • Tot 18 jaar vergoedt de basisverzekering jouw anticonceptie. Als je tussen de 18 en 21 bent, betaal je anticonceptie uit je eigen risico. Vanaf 21 jaar wordt anticonceptie alleen vergoed als je hiervoor een aanvullende verzekering hebt. Als je geen aanvullende verzekering hebt, moet je zelf de anticonceptie betalen.
  • Kost tussen de €2,00 en €12,30 per maand.

Bijzondere situaties

Referentie: NHG-standaard, Thuisarts, Richtlijnendatabase, degynaecoloog.nl