Algemeen
Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht veroorzaakt door urinezuurkristallen. Het geneest meestal binnen een tot drie weken, maar kan na verloop van tijd weer terugkomen.
Symptomen
- Een aanval jicht ontstaat binnen 1 dag
- Heel pijnlijk, dik, rood, warm, zonder koorts
- Meestal aan de basis van de grote teen (soms in de middenvoet, enkel, knie of pols)
- Soms kleine witgele knobbeltjes onder de huid.
Oorzaken
- Het ontstaat doordat er urinezuurkristallen in een gewricht gaan zitten. De kristallen veroorzaken een ontsteking in het gewricht.
- In sommige families komt jicht vaker voor.
- Bij mannen van middelbare leeftijd komt jicht vaker voor.
- 50% van de mensen met jicht heeft ook hoge bloeddruk.
- 30% van de mensen met jicht heeft ook hart- en vaatziekten (zoals hartfalen, een
hartinfarct of een beroerte). - 20% van de mensen met jicht heeft nieren die iets minder goed werken.
Diagnose
- Op basis van klinische kenmerken.
- Urinezuurgehalte is verhoogd (ook nierfunctie bepalen). 1 op de 10 mensen heeft verhoogd urinezuurgehalte in het bloed jicht.
Beleid
Adviezen
- Bij veel pijn de been hoog leggen
- Een warme gewricht afkoelen, max 10 minuten per keer met een icepack.
- Met mate bewegen om stijfheid te voorkomen. Bij minder klachten uitbreiden.
Aanvalsbehandeling met medicatie
Wissel van middel als na 3–5 dagen geen verbetering optreedt.
NSAID
- NSAID’s zoals diclofenac, naproxen of ibuprofen kunnen de pijn binnen 1 tot 2 dagen verminderen
Prednisolon
- Dit werkt net zo goed als een NSAID.
- Voor 5 dagen, als klachten niet weg dan uitbreiden naar 10 dagen.
Colchicine
- Als NSAID/perdnisolon niet helpt dan 2 dd Colchicine tot de pijn verdwenen is.
- Stop met het middel als de klachten na 3 dagen nog niet verminderd zijn.
- Stop direct met colchicine als u klachten krijgt zoals een branderig gevoel in de keel, misselijkheid, buikkrampen of diarree, kleine rood/paarse vlekjes in de huid.
Corticosteroïd-injectie
- Als bovenstaande tabletten niet helpen
Recidief behandeling
- Bij >3 aanvallen per jaar: allopurinol om hoeveelheid urinezuur te verminderen
- Na 4 weken lab met urinezuur/nierfunctie prikken. Nierfunctie jaarlijks controleren.
- Start met een lage dosering, bv. 100 mg/dag, en verhoog de dosering alleen indien de respons van de serumuraatconcentratie onvoldoende is.
- Geef dan 2–10 mg/kg lichaamsgewicht/dag ofwel in lichte gevallen 100–200 mg/dag, en verhoog in matig-ernstige gevallen naar 300–600 mg/dag, en in ernstige gevallen naar 700–900 mg/dag.
- Doses tot 300 mg/dag kunnen in 1 gift worden gegeven.
Beloop
Een aanval van jicht kan 1 tot 3 weken duren, waarna het gewricht vanzelf volledig herstelt.
Gevolgen
Jicht geeft waarschijnlijk een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.
Bijlagen
Referentie: Thuisarts