Kleine penis

Wat verstaan we onder een te kleine penis?

Is de lengte van mijn penis ‘normaal’? Is hij te klein in vergelijking met anderen, in rust of in erectie? Veel mannen stellen deze vraag, maar hun bezorgdheid is meestal onterecht.

Gemiddelde lengte penis per leeftijdsgroep:

Oorzaken

Micropenis

• Een micropenis is een aangeboren aandoening die het gevolg is van een stoornis in de hypothalamus, de hypofyse of de testikels.
• Onvoldoende aanmaak van gonadotrofines (LH en FSH) in hypothalamus of hypofyse leidt tot hypogonadotroop hypogonadisme.
• Onvoldoende aanmaak van testosteron in de testikels leidt tot hypergonadotroop hypogonadisme door een overschot aan gonadotrofines.
• Als deze afwijkingen niet aanwezig zijn, spreekt men van een idiopathische micropenis.
• Oorzaken:
  – syndroom van Prader-Willi
  – syndroom van Klinefelter
  – 5-alfareductasedeficiëntie
  – testiculaire dysgenesie

Buried penis

• Een buried penis kan aangeboren of verworven zijn.
• Bij een aangeboren buried penis zijn de ligamenten die de penis aan onderliggende structuren hechten te zwak, bij een verworven buried penis is obesitas meestal de oorzaak.
• Oorzaken:
  – lichen sclerosus
  – oedeem
  – hidradenitis suppurativa
  – circumcisie
  – trauma

Te klein ervaren penis

• Redenen om een penis te klein te vinden zijn meestal terug te vinden in de psychosociale ontwikkeling.

Diagnose

Anamnese

• Psychische, sociale en seksuele klachten.
• Vraag bij pasgeborenen en kinderen naar symptomen die wijzen op een syndromale oorzaak, zoals het syndroom van Klinefelter of Prader-Willi.
• Vraag bij een buried penis naar huidafwijkingen in het genitale gebied.

Lichamelijke onderzoek

Meet de stretched penile length:
Daarbij houdt men de penis bij de glans vast en voert maximale tractie uit. De lengte wordt gemeten over de dorsale zijde vanaf de ramus pubis tot aan de tip van de glans penis, goed oplettend dat het prepubische vet niet mee wordt gemeten. De aldus gemeten lengte geeft nagenoeg de lengte in erectie weer.

Een buried penis moet worden gemeten met de patiënt staand en in rugligging om de maximale stretched penile length optimaal te kunnen beoordelen. Het is belangrijk het omliggende vet of de huid weg te drukken om de penis zichtbaar te maken, zo nodig kan men de patiënt vragen hierbij te helpen.

Beleid

Pasgeborenen en kinderen

• Pasgeborenen bij wie men een micropenis vermoedt, moeten zo snel mogelijk worden verwezen om hypoglykemie en een cortisoldeficiëntie uit te sluiten. Bij hypogonadotroop hypogonadisme zijn er vaak ook tekorten van groeihormoon en adrenocorticotroop hormoon. Als men twijfelt over het geslacht zal chromosomaal onderzoek worden ingezet.
• Testosteron kan, mits vroeg gestart, resulteren in een normale penislengte.
• Bij een aangeboren buried penis kan operatief worden ingegrepen.

Volwassenen

• Als een micropenis op volwassen leeftijd onvoldoende wordt gecorrigeerd met hormoonsuppletie, kan de penis operatief worden verlengd.
• Een huidflapoperatie, eventueel in combinatie met een prothese, geeft de minste complicaties. Doel van de behandeling is dat de man tevreden is met zijn uiterlijk, een normale seksuele beleving heeft en desgewenst staand kan plassen.
• Bij een buried penis leidt afvallen niet tot verbetering. Bij mannen leidt adipositas tot toename van suprapubisch vet dat, als het eenmaal aanwezig is, nauwelijks meer verdwijnt door gewichtsreductie.
• Soms helpt een multidisciplinaire aanpak met een chirurg, huisarts, diëtist en psychiater.

Beloop

Bijlagen

Extra informatie:

Syndroom van Klinefelter

Huid
Droog, bleek, acne.

Haar
Behoud van haar, geen wijkende haargrens.
Geen mannelijke lichaamsbeharing (vrouwelijk beharingspatroon in de schaamstreek, nauwelijks baardgroei).

Stem
Hoog en geknepen

Penis
Variërend van klein tot normale lengte. Smal.

Testes
Relatief Klein.
Soms niet ingedaald (cryptorchisme).

Lichaamslengte
Lang.

Lichaamsvet
Meer, ongunstige spier/vetverhouding.
Meer vetafzetting op buik en heupen.

Borsten
Borstvorming (gynaecomastie). Bij meer dan de helft van de jongens groeit het borstklierweefsel.
Ongeveer 20% heeft dubbelzijdige borstvorming (gynaecomastie).

Prader-Willi

De eerste kenmerken van PWS zijn meestal snel na de geboorte te zien. In de eerste 12 maanden kun je PWS herkennen aan kenmerken en klachten als:

• slappe spieren
• weinig bewegen
• moeite met drinken
• veel slapen en ’s nachts niet wakker worden
• niet of zwak huilen
• laat leren lopen, staan en praten
• laag gewicht bij de geboorte

Latere kenmerken

Vanaf het 4e levensjaar kun je merken dat je kind zich mentaal en lichamelijk langzamer ontwikkelt dan leeftijdgenoten. Bijvoorbeeld doordat het kleiner is dan leeftijdgenoten. Mogelijk heeft je kind verschillende klachten, zoals:

• altijd honger en vaak ook overgewicht
• platvoeten en naar binnen gedraaide enkels
• moeite met leren en praten
• tijdens het slapen soms even stoppen met ademen: apneu
• gedrag met kenmerken van ASS, zoals moeite om contact te maken met anderen of om met onverwachte veranderingen om te gaan

Referentie: Henw