Algemeen
Een ganglion of slijmcyste is een veel voorkomende, goedaardig omkapselde holte aan de hand en pols gevuld met geel, geleiachtig vocht.
Symptomen
- Kleine, harde gevoelige zwelling welke gedeeltelijk wegdrukbaar is.
- Kan plotseling of langzaam ontstaan.
- Geeft vaak geen klachten. Soms zeurend gevoel of pijn bij bepaalde bewegingen.
Oorzaken
- Het bobbeltje wordt veroorzaakt door een uitstulping van de peesschede of van het kapsel dat om een gewricht zit.
- Een peesschede is een kokertje gevuld met een glijmiddel. Hierdoor kunnen de pezen makkelijk door de peesschede glijden, steeds als u uw spieren aanspant of ontspant.
- Overmatige hoeveelheid vocht kan leiden tot een verhoogde druk in het gewricht.
- Het overmatige vocht moet ergens naartoe, op een zwakke plek kan het gewrichtskapsel uitrekken en kan het vocht naar buiten.
- Hierdoor ontstaat een uitstulping gevuld met gele geleiachtige vloeistof afkomstig van een naburig gelegen gewricht of peesschede.
- Er is bijna nooit een aanwijsbare oorzaak voor deze vochtproductie.
- Er kan sprake zijn van overbelasting of een plaatselijke irritatie van het gewricht of de peesschede. Daarnaast kan er sprake zijn van slijtage van het gewricht.
Diagnose
Op basis van klinische kenmerken, eventueel met een echo.
Klinisch:
gladde ronde, meestal pijnloze en vast-elastische zwelling, gefixeerd aan de onderlaag, vaak aan de dorsale zijde van de pols of bij de DIP-gewrichten. Er kan drukpijn zijn ter plaatse, of ter hoogte van de overgang van het scafoïd en het lunatum
Beleid
Afwachten
Een ganglion verdwijnt bij de helft van de mensen vanzelf maar kan soms ook weer terugkomen.
Operatief
Bij veel klachten kan operatie overwogen worden. Een operatie heeft:
voordelen: bij een groot deel van de mensen blijft het ganglion daarna weg.
nadelen: recidiefkans, ontsteking van de operatiewond, littekens of (tijdelijke) beschadiging van een zenuw.
Leegzuigen met een naald
Als operatie niet mogelijk kun je met een injectienaald de vloeistof uit het ganglion wegzuigen. Dit heeft nadelen:
- het werkt niet beter dan afwachten.
- Bij de helft van de mensen komt het ganglion terug.
- Soms blijft de plek daarna gevoelig.
Bijlagen
Foto’s:
Referentie: NHG-standaard, Thuisarts, Medicom formularium