Algemeen
Schimmels groeien in de huid, de nagels of de haren van mensen of dieren. Voetschimmel groeit vooral in de warme en vochtige huid tussen de tenen. Voetschimmel is besmettelijk. De schimmel is meestal afkomstig van iemand in uw omgeving die een schimmelinfectie heeft. De schimmel zit in de huidschilfertjes. De huidschilfertjes laten los en komen zo terecht op bijvoorbeeld de vloeren van zwembaden, douche- en sportruimtes. Zo kan de schimmel andere mensen besmetten. De meeste schimmels worden dus van mens op mens overgedragen. Sommige schimmelsoorten kunnen alleen van dieren op mensen worden overgedragen, mensen kunnen deze schimmel niet aan elkaar doorgeven.
Symptomen
De meest bekende vorm wordt ‘zwemmerseczeem’ genoemd. Daarbij ontstaan grijs-witte huidschilfertjes en kloofjes tussen de tenen. Soms jeukt het. In de vochtige schilfers kunnen bacteriën groeien, waardoor de voeten onaangenaam ruiken. Voetschimmel kan ook aan de voetzool of aan de rand van de voet optreden. Daarbij ontstaan rode schilferende plekken, soms met blaasjes en puistjes. Ook het eelt van de voeten kan dikker worden en er kunnen kloven in ontstaan.
Soms kan er aan de zijkanten van uw vingers en in uw handpalmen wat vervelling met blaasjes ontstaan (eczeem). Dit is geen schimmel maar een overgevoeligheidsreactie op de schimmelinfectie van uw voeten.
Oorzaken
Schimmels zijn overal aanwezig; iedereen komt ermee in aanraking. Vooral de vloeren van zwembaden, douche- en sportruimtes zijn een bron van schimmels. Pas als de schimmel de huid binnendringt en zich uitbreidt, heb je een infectie.
Meestal beschermt de huid tegen schimmelinfecties. Soms werkt die bescherming minder goed, waardoor schimmels gemakkelijker de huid binnendringen. Bijvoorbeeld:
- als de huid geïrriteerd of beschadigd is;
- als de huid verweekt is door vocht en warmte;
- als de huid veel wordt gewassen met zeep (waardoor beschermende vetzuren op de huid verdwijnen).
Ouderen, mensen met verminderde weerstand (door bijvoorbeeld chemokuren of hiv) of mensen met diabetes mellitus zijn gevoeliger voor schimmelinfecties.
Diagnose
Op basis van klinische kenmerken.
Beleid
Adviezen:
De volgende adviezen kunnen misschien helpen de groei van schimmels tegen te gaan en nieuwe schimmelinfecties te voorkomen:
- Was uw voeten liefst zonder zeep. Als u toch een keer zeep gebruikt, spoel dan daarna uw voeten goed af zodat er geen zeepresten achterblijven.
- Droog uw voeten goed af, ook tussen de tenen. Tussen de tenen kunt u eventueel talkpoeder gebruiken. Houd uw voeten droog.
- Draag schone katoenen of wollen sokken en goed ventilerende, niet te nauwe schoenen. Draag sandalen, linnen of leren schoenen. Draag liever geen gesloten schoenen van rubber of plastic.
- Draag slippers in ruimtes waar veel mensen op blote voeten lopen, en vooral in doucheruimtes en zwembaden.
Medicatie:
Miconazol nitraat creme 20MG/G 1-2dd aanbrengen, 2-6 weken, voorkeur bij candida infectie
Miconazol nitraat strooipoeder 20MG/G, 1dd 1 poeder sokken+schoenen, gedurende 1 maand
Terbinafine HCL creme 10MG/G, 1-2dd aanbrengen, voorkeur bij cumarine gebruik, 1-2 weken
Terbinafine (HCL) tabletten 250 mg, 1dd1, 2 weken, niet bij leveraandoeningen
-alleen bij voetschimmel met mocassinpatroon
Hydrocortison/miconazol nitraat creme 10/20MG/G, in ochtend aanbrengen, bij heftige jeuk
Beloop
Als u 2 tot 4 weken een antischimmelmiddel gebruikt heeft, kunt u verbetering zien. Puistjes en blaasjes hebben iets langer nodig om te genezen. De dikke huid van de voetzolen heeft een langere behandeling nodig dan de gladde huid. Blijf de crème/zalf/poeder gebruiken totdat de huid genezen is.
Voetschimmel kan gemakkelijk terugkomen. Door de adviezen te blijven volgen, kunt u proberen dit te voorkomen. Komt de schimmel toch weer terug, dan kunt u deze met dezelfde crème behandelen.
Bijlagen
Foto’s:
Extra informatie:
De meeste voetschimmels zijn oppervlakkig en kunnen geen kwaad. U kunt ze behandelen met een antischimmelcrème, -zalf of -poeder. Zo’n antischimmelmiddel kunt u zelf kopen bij de apotheek of drogist.
Alleen bij voetschimmel die diep in de huid zit, kunt u ervoor kiezen om antischimmelpillen te slikken. Antischimmelpillen kunnen veel bijwerkingen hebben. Voor de beslissing om eventueel antischimmelpillen te gaan slikken, moet u een aantal dingen weten:
- Antischimmelpillen zijn zware medicijnen.
- Neem ze niet als u zwanger bent of zwanger wilt worden, of als u borstvoeding geeft.
- Gedurende de kuur kan de anticonceptiepil minder betrouwbaar zijn. Gebruik dan een condoom als aanvullende bescherming.
- Antischimmelpillen kunnen de werking van sommige medicijnen versterken (bijv. van antidepressiva, bloedverdunners, bepaalde hartmedicijnen).
- Bij antischimmelpillen mag u sommige cholesterolverlagende pillen niet slikken.
- Met antischimmelpillen heeft u een kleine kans op leverproblemen, zoals geelzucht.
Bent u antischimmelpillen gaan gebruiken? Neem contact op als u klachten krijgt, zoals misselijkheid, geel oogwit, jeuk, donkerbruine urine of ontkleurde (geelwittige) ontlasting. Meestal moet u dan met de pillen stoppen.
Referentie: NHG-standaard, thuisarts