Wondroos

Algemeen

Wondroos is een bacteriële ontsteking van de diepere lagen van de huid.

Symptomen

  • (On)scherp begrensd glanzend roodheid, warm en gezwollen, soms bulleus.
  • Koorts , rillerig en misselijkheid is mogelijk. U voelt zich dan ziek.

Oorzaken

Wondroos ontstaat als er bacteriën door een beschadigde huid, zoals een wondje, heen komen. De bacteriën zijn meestal streptokokken of stafylokokken.

De kans dat wondroos ontstaat of na een tijdje terugkomt is groter bij:

  • dikke enkels door ophoping van vocht in de onderbenen (bijv. bij hartfalen of bij slechte aderen in de onderbeen).
  • een wond of zweer aan de (onder)been.
  • vochtige, witte plekken tussen de tenen.
  • een schimmelinfectie aan de voeten (tinea pedis).
  • een stolsel in een diepe ader van uw been (diepe veneuze trombose).
  • overgewicht.

Diagnose

Klinisch met het blote oog.

Beleid

Adviezen:

  • Heeft u wondroos aan uw been? Probeer uw been rust te geven.
      • Sta en loop zo min mogelijk.
      • Leg uw been de eerste week hoger, bijvoorbeeld door er een kussen onder te leggen of uw been dwars op de bank te leggen.
      • Zit er ook vocht in uw been? Dat verdwijnt meestal in de eerste weken vanzelf.
  • Heeft u wondroos aan uw arm? Dan helpt een mitella om de arm stil te houden.
  • Bij een wond die niet helemaal droog is, kunt u een verband aanbrengen dat vocht opneemt (absorberend verband).
  • Een nat verband niet gebruiken.
  • Niet in bad gaan en zwemmen.

Voorkom dat u de bacterie verspreidt

Hygiënische maatregelen zijn nodig om te voorkomen dat u de bacteriën verspreidt.

  • Laat de plek met wondroos met rust. Dus niet krabben of wrijven.
  • Als er een wondje is, probeer er dan af te blijven.
  • Was regelmatig uw handen met weinig zeep en droog ze goed af.
  • Knip uw nagels kort.
  • Gebruik uw eigen handdoek en neem elke dag een schone handdoek.
  • Was uw lichaam elke dag met zeep.

Hoe voorkom ik dat wondroos terugkomt?

  • Controleer uw huid regelmatig op wondjes, vooral aan uw voeten en onderbenen.
  • Probeer beschadiging van de huid te voorkomen, bijv. door op te letten dat u zich niet stoot.
  • Zorg ervoor dat u kleine wondjes vroeg ontdekt. Verzorg ze goed om te voorkomen dat u wondroos krijgt.
  • Heeft u last van voetschimmel? Behandel die dan met een antischimmelmiddel.
  • Heeft u vocht in uw onderbenen? Draag dan steunkousen om het vocht te verminderen.

Medicatie:
Flucloxacilline 500 mg 4 dd 10-14 dagen:
– kinderen 40 mg/kg/dag in 3 giften (max. 1500 mg/dag), 10 tot 14 dagen.

Bij penicilline-overgevoeligheid:

  • claritromycine 500 mg 2 dd;
    – kinderen: 15 mg/kg/dag in 2 giften (max. 1000 mg/dag)
  • of clindamycine 600 mg 3 dd;
    – kinderen: 20 mg/kg/dag in 3 giften (max. 1800 mg/dag), 10 tot 14 dagen

Recidiverend (>2x per jaar)
Benzathinebenzylpenicilline SDZ injpdr 1,2ME+SV5ML
– 1 keer per maand 1 injfectie 1.2 mln i.m, elke maand, ged. 1-2j

Fenoxymethylpenicilline kalium caps 250mg
– 1 keer per dag 2 capsules tenminste 6 maanden, evalueer na 1 jaar

Beloop

Na het begin van de antibioticakuur tegen wondroos kan uw huid nog 2 weken rood blijven. Als de huid geneest, kan deze gaan vervellen.

Is uw been ook dik?

  • Wacht dan eerst af. Meestal is het vocht na 4 tot 6 weken vanzelf verdwenen.
  • Is uw been na 4 tot 6 weken nog dik? Dan kunt u beginnen met de behandeling met zwachtelen, steunkousen en loopoefeningen.

Bijlagen

Extra informatie:

Onderzoek als wondroos vaak terugkomt

Mensen die vaker wondroos hebben, kunnen ‘drager’ zijn van de stafylokok bacterie. In sommige gevallen doet de huisarts onderzoek om te weten of u drager bent van de stafylokok bacterie. De huisarts neemt dan met een wattenstaafje wat slijm uit uw neus af. De neus is namelijk vaak de plek waar mensen de stafylokok bij zich dragen.

Iedereen kan deze bacteriën bij zich dragen. Ook mensen in uw omgeving. Normaal geven deze bacteriën geen klachten, maar ze kunnen zich wel over de huid verspreiden. Als uw huid ergens beschadigd raakt, kunt u door deze bacteriën weer wondroos krijgen. Ongeveer 1 op de 4 mensen (25%) is drager van de stafylokok.

Medicijnen als wondroos vaak terugkomt

Komt wondroos toch nog vaak terug, vaker dan 2 keer per jaar? Dan bespreekt de huisarts de volgende mogelijkheden met u.

Bent u drager van een stafylokok?

Dan kunt u 3 keer per dag antibioticumzalf in uw neus smeren. Dit doet u een week lang. Zo kunt u voorkomen dat u weer wondroos krijgt.

Wilt u antibiotica regelmatig gebruiken om wondroos te voorkómen?

Dan kunt u kiezen:

  • U krijgt een halfjaar lang elke 3 tot 4 weken een prik.
  • Of u slikt een keer per dag een tablet, een halfjaar lang.

Na stoppen van de antibiotica bent u niet meer tegen wondroos beschermd.

Wilt u antibiotica alléén gebruiken wanneer u wondroos krijgt?

Dan kan de huisarts u een recept meegeven voor een antibioticakuur (tabletten) voor 10 dagen.

  • Zodra u merkt dat u opnieuw wondroos krijgt, haalt u de kuur bij de apotheek op.
  • U start dan zelf met het slikken van de antibiotica.
  • Meld aan uw huisarts wanneer u ermee start.
  • Maak de kuur daarna af.
  • Ziet u na 2 dagen antibiotica nog geen verbetering? Neem dan opnieuw contact op met uw huisarts.
  • Werkt een kuur onvoldoende? Dan kan de huisarts u naar de dermatoloog of internist verwijzen.

Foto’s:

Referentie: NHG-standaard, Thuisarts