Algemeen
- Raad acuut stoppen met een antidepressivum af, omdat dit tot onttrekkingsverschijnselen kan leiden.
- Vanwege de lange halfwaardetijd is afbouwen bij fluoxetine waarschijnlijk niet nodig. Indien gewenst is een tussenstap door af te bouwen naar 20 mg/dag mogelijk.
Belangrijkste onttrekkingsverschijnselen
FINISH : flu-like symptoms, insomnia, nausea, imbalance, sensory disturbances en hyperarousal .
Risicofactoren voor het optreden van onttrekkingsverschijnselen
- Het risico op het optreden van onttrekkingsverschijnselen neemt bij SSRI’s toe als:
- tijdens de behandeling hogere doseringen nodig waren voor een therapeutisch effect
- onttrekkingsverschijnselen werden ervaren bij een gemiste dosis/therapie-ontrouw
- eerdere stoppogingen zijn mislukt
Adviezen
- Maak samen met de patiënt afspraken over het tempo en de doseringsstappen bij afbouwen.
- Geef altijd uitleg over mogelijke onttrekkingsverschijnselen.
- Maak afspraken over beschikbaarheid voor tussentijds contact.
Tempo en doseringsstappen
- Halveer, bij afwezigheid van risicofactoren voor het optreden van onttrekkingsverschijnselen, de dosis en staak vervolgens na 2-4 weken volledig.
- De snelheid van het doorlopen van de stappen is onderwerp van gedeelde besluitvorming en is afhankelijk van het verloop van het proces.
- Het standaardtempo is 1 week per stap. Op geleide van ervaringen en optreden van onttrekkingsverschijnselen kan de snelheid van afbouw worden aangepast en eventuele tussenliggende doseringen worden toegevoegd.
- Tussenliggende doseringen zijn (nog) niet geregistreerd in de handel verkrijgbaar en zullen door een apotheek vervaardigd moeten worden. Overleg met een apotheker over de mogelijkheden.
Onttrekkingsverschijnselen
- Stel bij milde of matige onttrekkingsverschijnselen gerust en schrijf zo nodig kortdurend ondersteunende medicatie voor.
- Keer bij het optreden van ernstige onttrekkingsverschijnselen terug naar de laagste dosis zonder onttrekkingsverschijnselen, en kies voor een afbouw vanaf deze dosis met een meer geleidelijk afbouwschema qua doseringsstappen en tempo (tabel 10). De snelheid van het doorlopen van de stappen is onderwerp van gedeelde besluitvorming en afhankelijk van het verloop van het proces.
- Kies bij de aanwezigheid van 1 of meer risicofactor(en) voor het optreden van onttrekkingsverschijnselen voor een afbouw tot 0 met een meer geleidelijk afbouwschema qua doseringsstappen en tempo (tabel 10).
- Doseer antidepressiva bij het afbouwen niet om de dag, omdat dit grote veranderingen in plasmaconcentratie geeft met een risico op onttrekkingsverschijnselen.
- Aarzel niet om bij ernstige onttrekkingsverschijnselen de dosis weer te verhogen. Dit maakt het onderscheid tussen onttrekkingsverschijnselen en terugval of recidief helder. Bij ontrekkingsverschijnselen verdwijnen de klachten snel en bij een terugval of recidief niet. Leg dit goed uit aan de patiënt.
Referentie: NHG-standaard