Algemeen
Iemand met een allergie is overgevoelig voor bepaalde stoffen. We noemen die stoffen allergenen. Bij veel mensen met astma veroorzaken allergenen een prikkeling van de luchtwegen. U wordt dan benauwd en krijgt een piepende ademhaling.
Stoffen die bij veel mensen allergische klachten veroorzaken, zijn:
- huisstofmijt
- huidschilfers van dieren
- schimmels
- stuifmeel (pollen) van bomen, planten of gras
- cosmetica
- bepaalde voeding (noten, eieren, vis,schaaldieren, fruit, tarwe, soja)
- medicijnen, bijvoorbeeld antibiotica
Als stuifmeel een allergische reactie oproept van de neus en de ogen, noemen we dat ‘hooikoorts’.
Symptomen
- jeuk of vlekjes op de (hele) huid
- allergisch eczeem
- gezwollen oogleden
- gezwollen oogwit
- tranende ogen
- kriebel in de neus
- tintelingen van de tong
- niezen
- loopneus
- hoesten, piepen of benauwdheid kunnen wijzen op een allergie
- overgeven, diarree, buikklachten
- dikke keel
- benauwdheid
Een zeer heftige allergische reactie noemen we anafylaxie. Die kan bijvoorbeeld optreden na een wespensteek. Daarbij kunnen tong, lippen en oogleden opzwellen met (ernstige) benauwdheid. Dit kan levensbedreigend zijn.
Diagnose
Dagboek bijhouden:
Schrijf op:
- welke klachten u krijgt
- op welke momenten
Bijvoorbeeld:- na het eten (schrijf op wat u gegeten heeft)
- als u bepaalde sieraden draagt
- als u crème heeft opgedaan
- als u make-up op heeft
- in de buurt van een huisdier
- op zolder
- in het bos
Daarna kunt u ervoor proberen te zorgen dat u niet in contact komt met waar u allergisch voor bent:
- Als dat bepaald voedsel is, zoals pinda’s of ei, kijk bij voedselallergie.
- Als dat make-up, schoonmaakmiddel, een crème of bijvoorbeeld sieraden zijn, kijk bij contacteczeem.
- Als dat zonlicht is, kijk bij zonneallergie.
- Als dat stuifmeel is van grassen en bomen, kijk bij hooikoorts.
- Is het iets anders, kijk verder bij allergie.
Bloedonderzoek:
Dit onderzoek geeft niet altijd een duidelijk antwoord. Het geeft vaak aan dat u voor veel meer allergisch bent dan waar u echt klachten door heeft. Ook is voor het onderzoek meestal al duidelijk dat de behandeling na het onderzoek hetzelfde blijft. Vaak schiet u er dus niet zoveel mee op.
Beleid
Adviezen
- Probeer zelf uit te vinden waar u allergisch voor bent. Vermijdt/beperk deze prikkels.
- Allergie voor huisstofmijt: het huis en met name de slaapkamer zoveel mogelijk stofvrij en droog houden; zorg voor goede ventilatie.
- Allergie voor huidschilfers van dieren: dan is het soms nodig een huisdier weg te doen. De huidschilfers van het dier kunnen nog wel tot een half jaar na vertrek van het dier in huis aanwezig zijn.
- Allergie voor pollen (hooikoorts): in het pollenseizoen (lente/zomer) de pollen zoveel mogelijk uit uw huis houden door de ramen dicht te houden.
- Allergie voor cosmetica/make-up: probeer nieuwe make-up eerst uit op bijv. op uw arm te smeren
Medicatie:
Crèmes tegen allergisch eczeem
Indifferente middelen (Creme voor vette huid, zalf voor droge huid):
– Crème: cetomacrogolcrème 2-3dd, lanettecrème 2-3 dd
– Vetcrème: vaselinecetomacrogolcrème 2-3dd, vaselinelanettecrème 2d-3d
– Zalf: koelzalf 1-3dd, cetomacrogolzalf 2-4dd, lanettezalf 2-3dd, paraffine/vaseline 2-3dd in gelijke delen
Lokale corticosteroïden:
– Klasse 1: hydrocortisonacetaat 1% 2dd
– Klasse 2: triamcinolonacetonide 0,1% 2dd
– Klasse 3: mometasonsonfuroaat 0,1% 1dd dun aanbrengen
Oogdruppels tegen jeukende ogen
- Lokaal antihistaminicum: azelastine 0,05% (2-4 dd 1 dr.), ketotifen 0,025% of olopatadine 0,1% (2 dd 1 dr.).
- Bij heftige klachten max. 3 dagen prednisolon 0,5% 3-4 dd 1 druppel.
- Bij heftige jeuk ooglid: max. 3 dagen HCA-crème 1%, 2 dd.
Neussprays tegen loopneus/niezen/dichtzittende neus
Natriumchloride neusspray 8 MG/ML
– 4 keer per dag 1 sprat in elk neusgat
Azelstine (antihistaminica) HCL neusspray 1MG/ML (bij intermitterende en milde klachten)
– 1 verstuiving in elk neusgat max. 2×/dag
Levocabastine (antihistaminica) neusspray
– Twee verstuivingen per neusgat 2×/dag, zo nodig tot 3–4×/dag
Fluticason (corticosteroïden) propionaat neusspray 50 CG/DO (bij matige/ernstige rhinitis)
– 1 keer per dag 2 sprays in elk neusgat
Budesonide (corticosteroïden) neusspray
– Starten met 200 microg (2 verstuivingen van 100 of 4 verstuivingen van 50) in ieder neusgat 1×/dag ‘s morgen
Azelast.HCL/Flutic.Prop.Neusspray 137MCG/50MCG/DO
– spray 1 keer in elk neusgat
Cromoglicine dinatrium neusspray 40 MG/ML
– 2 tot 4 keer per dag 1 spray, effect pas na paar weken
Neuszalven tegen ontsteking in de neus
Glycerine/Laniline/Vaseline 33/33/33 neuszalf
– 3 keer per dag aanbrengen om korsten voor in neus zachter te maken
Tabletten tegen allergie (antihistaminica)
Desloratadine 1dd 5 mg incidenteel of zo nodig, niet als <10 kg
Levocetirizine 1dd 5 mg incidenteel
Cetirizine 1dd 10 mg, cave nierfunctiestoornis
Bij een zeer heftige allergische reactie:
Prednison 1dd 20 of 30 mg
Bij zeer levensbedreigende allergie:
Allergie-pennen (EpiPen). Hier zit adrenaline in.
Bijlagen
Meer informatie:
Wanneer gebruik ik allergie-pennen?
Een gevaarlijke allergische reactie merkt u aan:
- dik worden van uw lippen, tong, keel en ogen
- een rode, jeukende huid, galbulten
- opeens last van benauwdheid, hoesten en hartkloppingen
- een piepende ademhaling
- overgeven, buikpijn met krampen
- duizelig zijn
Doe dit bij zulke klachten:
- Gebruik de allergie-pen direct:
- Prik in uw bovenbeen (in de buitenkant van de dij).
- De klachten moeten binnen een paar minuten minder worden.
- Is dat niet zo, dan prikt u met de tweede pen in uw bovenbeen.
- Bel na de eerste pen altijd met spoed uw huisarts of 112.
Twijfelt u of de pen nodig is? Gebruik de pen dan wel. En bel daarna meteen uw huisarts.
De pen geeft u adrenaline. Adrenaline maakt de bloedvaten smaller. Het zorgt ervoor dat de ergste klachten minder worden. Maar uw allergie moet nog wel verder behandeld worden. Bel daarom altijd met spoed een arts, ook als u de pen heeft gebruikt.
Referentie: Thuisarts, Medicom formularium, Farmacotherapeutisch Kompas