Chronisch verstopte neus of loopneus'(rhinitis)

Algemeen

Iedereen heeft wel eens een loopneus. Ook af en toe niezen is normaal.

Symptomen

  • verstopte neus
  • snotneus
  • minder ruiken
  • niezen
  • hoesten
  • keelpijn
  • heesheid
  • oorpijn.
  • oorsuizen.
  • Jeuk in de neus/ogen.

Oorzaken

lang gebruik van

  • bijwerking van medicijnen: acetylsalicylzuur en NSAID’s (vaak in combinatie met astma en neuspoliepen), bètablokkers en ACE-remmers
  • langdurig gebruik van lokale decongestiva (xylometazoline, oxymetazoline of tramazoline)
  • cocaïne
  • verandering van hormonen bij zwangere vrouwen
  • ouder worden
  • een afwijking van het slijmvlies (bijv. een poliep) of een scheef neus-tussenschot.

Allergische prikkels:

  • stuifmeel van bomen
    Dit zit in de lucht van februari tot juni, vooral bij droog en zonnig weer. Een allergie voor stuifmeel heet hooikoorts.
  • stuifmeel van gras
    Dit zit in de lucht van april tot november, vooral bij droog en zonnig weer. Dit heet ook hooikoorts.
  • huisstofmijt
    Hier kunt u het hele jaar last van hebben, in huis. Vooral in het najaar en de winter, omdat u dan meer binnen bent. En na bed opmaken of stofzuigen, dan zit er meer huisstofmijt in de lucht.
  • huidschilfers van huisdieren
    Vooral als u een dier geaaid heeft, kunt u er last van hebben. Of als u in de buurt van dieren bent geweest, zoals bij een kinderboerderij.
  • schimmels
    U kunt hier het hele jaar last van hebben. Schimmels zitten vooral op warme en natte plekken, zoals in de badkamer en keuken.

Niet-allergische prikkels:

  • bewegen, bijv. hardlopen, fietsen of sporten.
  • verandering van temperatuur
    Bijvoorbeeld binnen komen uit de kou, naar buiten gaan, stoom van een warme douche of mist.
  • rook van een vuur, wierook, kaarsen of sigaretten
  • uitlaatgassen
  • alcohol
  • parfum of luchtverfrisser
  • baklucht
  • verflucht
  • rinitis veroorzaakt door een neusobstructie: door een mogelijke tumor
  • rinitis bij ouderen een chronische loopneus zonder andere klachten, zoals jeuk of niezen

Diagnose

 

Anamnese

Informeer naar:

  • aard, duur en ernst van de klachten: niezen, loopneus, jeuk in neus, gehemelte of ogen, reukverlies, verstopte neus, continu of intermitterend, eenzijdig of beiderzijds
  • effect op dagelijks leven, slaap, ziekteverzuim
  • kortademigheid of piepen
  • bij (jonge) kinderen met hoesten en malaise: vraag naar neus- en oogklachten

Ontstaan en verergering van klachten door:

  • stofzuigen of bed opmaken
  • contact met dieren
  • seizoen: voorjaar of zomer
  • droog, zonnig weer
  • aspecifieke prikkels:
    • (fijn)stof
    • (tabaks)rook
    • temperatuurveranderingen
    • bak- en verflucht
    • alcohol
    • lichamelijke inspanning

Overig

Informeer ten slotte naar

  • aanwezigheid van (huis)dieren
  • leefomgeving (bijvoorbeeld op of naast een boerderij, fijnstof, stoffig of vochtig huis)
  • gebruik van een lokaal decongestivum, acetylsalicylzuur, een NSAID, ACE-remmer of bètablokker
  • gebruik van zonder recept verkrijgbare of eerder op recept verkregen geneesmiddelen voor rinitis en op welke wijze gebruikt
  • eczeem of astma (in de jeugd) en het voorkomen van allergieën in de familie

Aanvullend onderzoek:

  • Bloedonderzoek op inhalatieallergenen
  • Vraag bij aanwijzingen voor klachten na contact met een ander dier (cavia, konijn, paard, vogel) dat specifieke IgE aan in plaats van een inhalatieallergiescreeningstest.

Evaluatie

Allergische rinitis

Stel de diagnose allergische rinitis bij langdurige of frequent recidiverende rinitis in combinatie met:

  • allergieklachten:
    • zowel: jeukende ogen, klachten bij droog, zonnig weer
    • als: klachten in het gras- of boompollenseizoen
  • of een positieve test op inhalatieallergenen met anamnestisch bijpassende klachten

Allergische rinitis is onwaarschijnlijk bij een negatieve test op inhalatieallergenen.
Maak bij allergische rinitis onderscheid tussen de duur en de ernst van de klachten. Dit bepaalt het medicamenteuze beleid. De duur van de klachten wordt onderverdeeld in:

  • incidenteel
  • intermitterend; klachten zijn aanwezig:
    • < 4 dagen/week
    • of < 4 weken
  • persisterend

Niet-allergische rinitis

Er is sprake van een niet-allergische rinitis als men de rinitis niet door allergie kan verklaren. In dat geval worden de volgende aandoeningen onderscheiden:

  • medicamenteuze rinitis
  • idiopathische rinitis
  • rinitis bij ouderen
  • rinitis door schadelijke stoffen, zoals roken
  • hormonaal geïnduceerde rinitis (bij zwangerschap)
  • rinitis veroorzaakt door een neusobstructie (door een mogelijke tumor)

Beleid

Algemene adviezen:

  • Als u rookt: stop met roken. Ga niet naar plekken waar gerookt wordt.
  • Zoek uit welke prikkels klachten geven en vermijd het.
  • Kijk bij hooikoorts voor adviezen daarbij.
  • Kijk bij allergie voor huisstof-mijt voor adviezen daarbij.
  • Stop met neus-sprays of neusdruppels waar xylometazoline in zit.
  • Medicaties met de huisarts bespreken.

Zout water in de neus

  • Als uw neus verstopt is, kunnen neusdruppels met zout water soms een beetje helpen.
  • U kunt zout water zelf maken: los een theelepel zout op in een limonadeglas met lauw water. Doe een paar keer per dag een paar druppels in ieder neusgat (doe dit alleen bij volwassenen).

Medicatie:

Als 1 van de medicijnen niet genoeg helpt, kun je soms 2 medicijnen proberen. Bijvoorbeeld azelastine en fluticason.

Neus-spray tegen allergie met antihistaminica als soms klachten

  • Azelastine 2 keer per dag 1 spray in elk neusgat. Max 2 maanden achter elkaar
  • Levocabastine 2 keer per dag 2 sprays in elk neusgat.

Neus-spray met een corticosteroïden als vaak klachten

Het helpt pas na een paar dagen. Gebruik de neus-spray in ieder geval 4 weken lang elke dag.
In het begin kans op bloedneus, stop dan paar dagen en start daarna weer.

  • Fluticason: 100 microg (2x) in ieder neusgat 1×/dag.  Zo nodig 2×/dag 100 microg (2 verstuivingen) in ieder neusgat. Max. 200 microg (4 verstuivingen) in ieder neusgat per dag.
  • Mometason: 100 microg (2x in ieder neusgat 1×/dag). Als onder controle , door met 50 microg (1x) in elk neusgat 1×/dag. Max 200 microg (4 verstuivingen) in ieder neusgat 1×/dag.
  • Budesonide: 200 microg (2x van 100 of 4 verstuivingen van 50) in ieder neusgat 1×/dag ‘s morgens. 

Pillen met antihistaminica

  • Desloratidine 1dd 5 mg
  • Cetirizine 1dd 10 mg

Beloop

Neusklachten kunnen jaren duren en blijven terugkomen. De adviezen en medicijnen kunnen de klachten minder maken.

Bijlagen

Meer informatie:

Adviezen bij een allergie voor stuifmeel van bomen of gras

  • Hou de ramen dicht in het voorjaar en de zomer. Vooral bij droog en zonnig weer.
    Hou de ramen ook ‘s nachts dicht. En laat je autoramen ook dicht.
  • Doe de ramen open als het regent of net geregend heeft.
    Dan zit er minder stuifmeel in de lucht.
  • Draag een bril of zonnebril als je naar buiten gaat.
  • Ga niet zelf grasmaaien.
  • Laat je was binnen drogen.

Adviezen bij een allergie voor huisstofmijt

Kijk bij iets doen tegen huisstofmijt.

Adviezen bij een allergie voor huidschilfers van dieren

  • Kom zo weinig mogelijk in de buurt van dieren waar je allergisch voor bent.
  • Soms is het nodig om een ander huis te vinden voor je huisdier.
    De huidschilfers kunnen nog wel een half jaar in je huis blijven, ook al stofzuig je goed.

Referentie: Thuisarts