Introductie
Ik hoop dat ik doormiddel van dit uitleg u kan helpen om te begrijpen waarom u pijn ervaart.
Hoe ontstaat chronische pijn?
Pijnprikkels in het begin..
- Door een probleem in bijv. uw rug (artrose bijv.) gaat er een elektrische signaal naar uw hersenen.
- Pas op het moment als die signaal aankomt in onze hersenen voelen we de pijn.
- Veel mensen denken hoe meer schade hoe meer pijn je ervaart, maar dat is niet altijd zo.
- Er zit een volumeknop in onze hersenen die bepaalt hoeveel pijn we voelen.
- Deze volumeknop is weer afhankelijk van externe factoren (bijv je werk- en thuissituatie).
De gevolgen van pijn
De pijn die je ervaart heeft dan weer gevolgen.
- Het heeft gevolgen voor of je je werk kan doen, je hobby’s, huishouden, je kinderen, sociale contacten, slapen enz.
- Pijn heeft invloed op alles en dat maakt het allemaal niet beter.
- De volumeknop gaat dan verder open en je voelt meer pijn.
Hoe werkt het dan als de pijn langer duurt?
- Wat je links zit zijn de pijnprikkels die allemaal signalen via de zenuwen naar de brein sturen.
- Als de pijn lang duurt, loopt er niet alleen 1 signaal door de zenuwen, maar gaan er steeds meer signalen door lopen.
- De zenuw wordt dan steeds overgevoeliger voor pijn.
- Dit kan zover gaan dat een kleine aanraking, een kleine onschuldige prikkel via die zenuw steeds meer pijn gaat geven omdat de zenuw overgevoelig is.
- Je ervaart dan veel pijn zonder dat er meer schade is.
- Zelf stralen van de douche kan dan pijn geven in de rug.
- Uiteindelijk wordt je nog meer overgevoelig voor pijn.
Effect van de pijn
Beleid
Adviezen:
Zorg voor ontspanning.
– Ontspannen is heel belangrijk: zo kun je beter omgaan met stress en kun je beter slapen.
– Bijvoorbeeld met muziek, lezen, wandelen, meditatie, yoga of sporten.
In beweging blijft, dat is gezond en het helpt om fit te blijven.
– Rust is niet goed voor de pijn. Actief bewegen zorgt op den duur dat pijn minder word.
– Rustig beginnen en langzaam steeds meer gaan bewegen.
– Als bewegen pijn doet, kan dat geen kwaad. Het gaat vanzelf over.
– Maar stop als de pijn hierdoor veel erger wordt. Doe dan tijdelijk wat minder en zorg voor een betere verdeling over de dag of week.
– Een fysiotherapeut of revalidatie-arts kan helpen.
Blijf actief.
– Maak een plan voor elke dag.
– Kies wat belangrijk voor je is.
– Verdeel je activiteiten over de dag.
– Wissel af tussen taken die moeite kosten en momenten om te ontspannen.
Blijf werken, als dat kan.
Bespreek het met je werkgever en de bedrijfsarts. Aanpassingen op het werk kunnen helpen om minder last te hebben van de pijn.
Probeer goed te slapen.
Dat is belangrijk om actief te kunnen blijven ondanks de pijn.
Probeer stress minder te maken.
Bespreek het met je huisarts, psycholoog of praktijkondersteuner met je naaste.
Zoek steun bij mensen om je heen, zoals familie, vrienden en collega’s.
Leg uit welke invloed de pijn op je heeft. Begrip, steun en vertrouwen hebben veel invloed op je pijn.
Medicatie:
Pijnstillers helpen niet goed bij chronische pijn. Chronische pijn komt doordat zenuwen en hersenen overgevoelig zijn geworden. En pijnstillers hebben daar geen invloed op.
Pijnstillers helpen alleen bij pijn met een duidelijke oorzaak, zoals een wond, ontsteking of ziekte. Of als chronische pijn voor een deel een duidelijke oorzaak heeft. Zoals bij artrose, reumatoïde artritis of kanker.
Fysiotherapie
Beweegprogramma’s en oefenprogramma’s kunnen je helpen om actief te blijven.
Psychische hulp
– Met gesprekken en oefeningen leer je begrijpen waardoor de pijn langer blijft.
– Je leert om op een andere manier over je pijn te denken en er op een andere manier mee om te gaan.
– Dit heet cognitieve gedragstherapie.
Deze gesprekken helpen je om bij chronische pijn minder pijn te ervaren.
Bijlagen
Meer informatie:
Gesprek
Exploreren
– Hoe erg is de pijn? Kunt u een cijfer geven tussen 1 en 10?
– Zijn er dingen die de pijn verlichten of juist verergeren?
– Wat heeft u aan gedaan en helpt het?
Consequenties
– Zijn er dingen die u niet meer doet of slechter gaan door de pijn? (slapen, sporten, werken, lopen, hobby’s)?
– Wat betekent de pijn voor u? Maakt u zich zorgen voor iets? Zo ja, waarover precies en wat is de aanleiding?
Sociale dimensie
– Hoe reageert de omgeving?
Samenvatting bovenstaande
Chronische pijn heeft te maken met met:
Hoe je lichaam reageert op pijn
- Zenuwen raken extra gevoelig waardoor ze extra pijnprikkels naar de hersenen sturen. De pijn wordt daardoor erger, duurt langer.
- Zenuwen en hersenen kunnen overgevoelig worden. Ze blijven dan pijnprikkels ontvangen.
Wat je denkt, voelt en doet als reactie op pijn
- Denken dat de pijn schadelijk, gevaarlijk is, te maken heeft met een ernstige ziekte.
- Zorgen maken, onrustig en gespannen en slecht slaapt.
- Onzeker, verdrietig, bang, somber, eenzaam of hulpeloos.
- Minder durven bewegen (hobby’s, werk, met anderen omgaan) à minder fit en minder ontspannen.
Hoe andere mensen reageren op je pijn
- Mensen om je heen maken zich zorgen à je raakt meer bezorgdà onzeker, bang, somber.
- Mensen om je heen hebben geen begrip àspanning à gevoel niet gesteund à meer pijn.
Referentie: Thuisarts, NHG-standaard, https://youtu.be/KGjTaCUkNKk?si=OtuLP16yJP1zL3d-