Eetprobleem

Algemeen

Eten wordt een probleem als je je te veel met (niet) eten bezighoudt.

Symptomen

  • Bang om aan te komen.
  • Steeds meer met eten bezig.
  • Je vindt jezelf dik, terwijl dat vaak niet zo is.
  • Je probeert af te vallen door zo min mogelijk te eten, alleen nog maar gezonde dingen te eten, heel veel te sporten of bewegen, over te geven en/of laxeermiddelen te gebruiken.
  • Regelmatig eetbuien, waarna je wel of niet overgeeft.
  • Je eet te weinig of te weinig verschillende dingen, waardoor je te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt, afvalt of niet goed groeit.
  • Eten heeft heel veel negatieve invloed op jouw sociale leven.

Oorzaken

Het is nog niet duidelijk hoe een eetprobleem precies ontstaat. Wel zijn er risicofactoren:

Erfelijkheid

Omgeving

De omgeving waarin je opgroeit kan ook een oorzaak zijn van je eetprobleem.

  • Opgegroeid in een gezin waar gewicht en uiterlijk heel belangrijk zijn.
  • Misschien doe je een sport waarbij gewicht heel belangrijk is.
  • Misschien denk je je heel slank moet zijn omdat je dat op sociale media, tv of in tijdschriften ziet.
  • Misschien is je eetprobleem ontstaan door een nare gebeurtenis. Denk bijvoorbeeld aan scheiding van je ouders, pesten, mishandeling, seksueel misbruik of het verlies van een vriend.
  • Misschien heb je een vervelende ervaring gehad met eten. Je hebt je bijvoorbeeld een keer heftig verslikt. Of je kreeg als baby sondevoeding en hebt daar nare herinneringen aan.

Psychische oorzaken

  • Misschien denk je vaak negatief over jezelf.
  • Misschien wil je alles heel erg goed doen.
  • Misschien vind je het moeilijk om je emoties te uiten en voel je je vaak somber of depressief.
  • Eten (of juist niet eten) kan voelen als een oplossing voor negatieve gevoelens.
  • Ook kan het heel fijn voelen om controle over iets te hebben, bijvoorbeeld over hoeveel, wat en wanneer je eet.
  • Het kan ook zijn dat je heel bang bent of het erg vervelend vindt om vreemde dingen uit te proberen, zoals nieuw eten.

Heb je ADHD, autisme of een dwangstoornis? Dan heb je ook meer kans op een eetprobleem.

Gevolgen

Lichamelijke gevolgen

  • Vaak koud.
  • Bleekheid
  • Ssnel duizelig of zomaar flauwvallen.
  • Je nagels scheuren makkelijk.
  • Haaruitval
  • Obstipatie
  • Hart-, maag- en/of nierproblemen.
  • Niet meer ongesteld.
  • Botten worden broos.

Psychische gevolgen

  • Somber, depressief of angstig.
  • Je geheugen wordt minder en je kunt je slecht concentreren.
  • Stemmingswisselingen, je reageert kortaf of boos zonder enige reden.
  • Het kan zelfs zijn dat je niet meer wilt leven.

Sociale gevolgen

  • Problemen met je partner, familie en/of vrienden.
  • Problemen op je werk.
  • Minder plezier in de dingen die je eigenlijk graag doet.
  • Uit schaamte zonder je je steeds vaker af. Je voelt je heel alleen.

Diagnose

Anamnese

  • Hoe vaak en hoeveel je eet.
  • Of je eetbuien hebt en daarna wel of niet overgeeft.
  • Hoe je over je lichaam denkt.
  • Of je bent aangekomen of afgevallen.
  • Of je lichamelijke klachten hebt.
  • Hoe je over jezelf denkt.
  • Hoe je je voelt (ben je bijvoorbeeld moe of somber?).
  • Of en welke medicijnen je gebruikt (ook laxeermiddelen).
  • Of en hoeveel drugs of alcohol je gebruikt.
  • Wanneer en hoeveel je sport of beweegt.

Lichamelijk onderzoek: lengte, gewicht, bloeddruk en hartslag

Aanvullend onderzoek: soms bloed en urineonderzoek

Beleid

Adviezen:

– Vraag op tijd om hulp.
– Probeer er ook over te praten met mensen die je goed kent.
– Realiseer je dat je niet de enige bent.

Adviezen voor ouders met kinderen:

  • Laat uw kind weten dat u er voor hem/haar bent.
  • Praat over de eetstoornis en zeg dat u wilt helpen.
  • Stichting Kiem geeft adviezen voor ouders en naasten van een kind met een eetstoornis.

Behandeling:

De behandeling is afhankelijk van het soort en de ernst van je eetprobleem. Bij een ernstige eetstoornis (anorexia, boulimia, eetbuistoornis, ARFID) verwijst de huisarts je door naar een kinderarts en/of een gespecialiseerd centrum, bijvoorbeeld een ggz-instelling.

De behandeling bestaat meestal uit verschillende onderdelen.

  • Voorlichting over eetproblemen en eetstoornissen.
  • Aanleren van een gezonde leefstijl: Je leert gezond eten en gezond bewegen.
  • Therapie. Therapie helpt je om negatieve gedachten over jezelf en over eten te veranderen. Bijvoorbeeld:
    • Cognitieve gedragstherapie: Je gaat samen met een psycholoog onderzoeken hoe je denkt over jezelf, je eetgedrag en je lichaam. Welke ideeën en verwachtingen heb je? Helpen ze je? Kloppen ze met de werkelijkheid? Je leert anders denken waardoor je je ook beter gaat voelen. Zo kun je samen aan het werk om van je eetprobleem af te komen.
    • Interpersoonlijke therapie: Je gaat tijdens deze therapie kijken naar jouw relaties met andere mensen. Ben je bijvoorbeeld een dierbaar iemand verloren? Heb je een conflict met iemand of vind je het moeilijk om relaties met mensen aan te gaan? Je leert hoe je problemen op tijd ontdekt en aanpakt. Je zelfvertrouwen zal groter worden.

Bijlagen

Meer informatie over de eetbuitstoornis en behandelingen:

Patiëntenorganisaties en websites voor mensen met een eetbuistoornis:

  • WEET , een patiëntenorganisatie voor mensen met een eetstoornis en de mensen om hen heen
  • Proud2Bme, een website voor jonge meiden met problemen met eten en met hun zelfbeeld
  • 99gram een website over eten, uiterlijk en gewicht voor (jonge) meiden met eetproblemen

Vind iemand die je kan helpen:

  • Vind een therapeut
  • die kan helpen bij een eetbuistoornis.
  • Op dietisten-eetstoornissen.nl
  • staan diëtisten die mensen met een eetstoornis helpen.
  • Ixta Noa is een organisatie waar je hulp kunt krijgen van mensen die ervaring hebben met dezelfde ziekte als jij. Bijvoorbeeld met online (zelf)hulp of een zelfhulpgroep.

Online therapie:

  • Eten de Baas cognitieve gedragstherapie via internet voor volwassenen met een eetbuistoornis

Informatie voor scholen, professionals, familie en vrienden:

Geschreven door: H.I.Uslu, huisarts, referentie thuisarts