Narcolepsie

Algemeen

Narcolepsie is een zeldzame ziekte waarbij je overdag vaak plotseling in slaap valt. Het begint meestal tussen de leeftijd van 15 en 35 jaar

Symptomen

Bij narcolepsie heeft u een of meer van de volgende klachten:

  • Regelmatig plotseling in slaap vallen, ook wanneer u ergens mee bezig bent.
  • Bijna altijd slaperig, ook als u genoeg geslapen heeft.
  • ‘s Nachts regelmatig even wakker.
  • Spieren worden soms opeens slap, bijv. de spieren in het gezicht, nek of benen. Dit gebeurt vooral als u moet lachen, maar kan bijvoorbeeld ook gebeuren als u boos wordt of schrikt. Het duurt enkele seconden tot 2 minuten. Als de spieren in uw benen plotseling slap worden, kunt u vallen.
  • Voordat u in slaap valt of net nadat u wakker wordt, zijn de spieren even verlamd. U kunt dan niet bewegen of praten. Dit kan eng zijn.
  • Heftige dromen bij het inslapen of wakker worden. De dromen lijken net echt.
  • Concentratieproblemen.
  • Dingen doen zonder erbij na te denken. U ruimt spullen bijv. op de verkeerde plek op.
  • Angst of somber.
  • Overgewicht.

Oorzaken

Het ontstaat door een tekort aan het stofje hypocretine in de hersenen die slapen en wakker zijn regelt. Zonder dit stofje kunt u niet lang wakker blijven of niet goed doorslapen. Het is waarschijnlijk een auto-immuunziekte.

Diagnose

Verwijzen naar een specialist in slaapstoornissen (somnoloog) in een slaap-waakcentrum.

Beleid

Adviezen:

  • Zorg voor regelmaat in het leven. Sta elke dag op dezelfde tijd op en ga op dezelfde tijd naar bed, ook tijdens weekenden en vakanties.
  • Soms helpt het om overdag op vaste tijden even kort (20-30 minuten) te slapen.
  • Voorkom dat u in situaties komt die aanvallen van slapen of slappe spieren uitlokken, bijvoorbeeld erg saaie of te emotionele situaties.
  • Zorg voor genoeg activiteiten en beweging. Ga bijvoorbeeld regelmatig sporten.
  • Gebruik geen alcohol en drugs.
  • Sommige mensen met narcolepsie voelen zich beter als ze weinig koolhydraten eten.

Medicatie:

Voorbeelden van medicijnen:

  • Stimulerende medicijnen, zoals methylfenidaat
    Ze kunnen ervoor zorgen dat u overdag beter wakker blijft.
  • Antidepressiva
    Ze helpen bijv. tegen aanvallen van plotseling slappe spieren en de heftige dromen.
  • Slaapmiddel natriumoxybaat (GHB)
    Dit medicijn kan ervoor zorgen dat u ‘s nachts beter slaapt, minder heftige dromen en minder aanvallen van slappe spieren heeft.

Beloop

Als je eenmaal narcolepsie heeft, dan blijft het.

Bijlagen

Meer informatie:

Meer informatie over narcolepsie vindt u op de website van de Nederlandse Vereniging Narcolepsie. Daar kunt u ook terecht voor lotgenotencontact. Tips over het omgaan met narcolepsie vindt u op www.allesovernarcolepsie.nl.

Rijbewijs

Als u narcolepsie heeft, mag u alleen autorijden na een medische keuring. U mag geen vrachtwagen of bus besturen.

Referentie: Thuisarts