Chalazion

Algemeen

Een hagelkorreltje (chalazion) is een zwelling van een talgklier (kliertje van Meibom) in het ooglid.

Verschil tussen een chalazion en een hordeolum (strontje)

  • Een chalazion is meestal niet rood, terwijl een strontje wel rood is.
  • Een chalazion ziet er aan de binnenkant van het ooglid grijs uit, terwijl een strontje er aan de binnenkant van het ooglid geel uitziet.
  • Een chalazion is meestal niet pijnlijk, terwijl een strontje vaak wel pijn doet.
  • Een chalazion kan wel maanden blijven zitten, terwijl een strontje meestal binnen twee weken vanzelf verdwijnt.

Symptomen

  • Pijnloos, hard knobbeltje zonder ontstekingsverschijnselen aan de binnenzijde van het ooglid (vaak bovenste ooglid); hier bevinden zich de kliertjes van Meibom.
  • Ontwikkelt zich in de loop van weken tot maanden.
  • Bij omklappen van het ooglid schijnt het knobbeltje op enige afstand van de ooglidrand soms grijs door; de bovenliggende huid ziet er normaal uit en is over de zwelling verschuifbaar.
  • Bij palpatie is een vaste, ronde zwelling van enkele millimeters voelbaar.
  • Een chalazion kan een cosmetisch probleem vormen, maar geeft zelden mechanische klachten.

Oorzaken

  • Ontstaat door verstopte afvoergang van het kliertje van Meibom, waar de zich ophopende lipiden een granulomateuze ontstekingsreactie opwekken.
  • Patiënten met blefaritis en rosacea hebben mogelijk een verhoogde kans op een chalazion.
  • Soms gaat aan een chalazion een hordeolum internum vooraf.

Diagnose

Op basis van klinische kenmerken.

Beleid

Adviezen:

U kunt afwachten of het hagelkorreltje vanzelf over gaat. Er zijn een paar dingen die u zelf kunt doen. Hierdoor kan het bultje sneller genezen.

A. Warm kompres

  • Houd een schoon washandje onder de warme kraan. Maak het water zo warm mogelijk. Pas op voor verbranding! Test eerst met uw pols of elleboog of het water niet te heet is.
  • Leg het warme washandje op uw ooglid en laat het 10 tot 15 minuten liggen.
  • Verwarm het washandje opnieuw, als het te veel is afgekoeld.
  • Doe dit enkele keren per dag, bijvoorbeeld vier keer.
  • Hierdoor kan de huid wat zachter worden. Hierna kunt u uw ooglid masseren.

B. Ooglid masseren

Het is de bedoeling dat u de talg uit het bultje richting de rand van het ooglid masseert. Masseer bijvoorbeeld nadat u een warm kompres heeft gebruikt. Uw huid is dan zachter.

  • Was uw handen met water en zeep.
  • Doe uw oog dicht.
  • Probeer zachtjes het bultje leeg te duwen in de richting van de rand van uw ooglid.
    • Heeft u een hagelkorreltje in het bovenooglid? Masseer dan naar beneden.
    • Heeft u een hagelkorreltje in het onderooglid? Masseer dan naar boven.
  • Doe dit bijvoorbeeld gedurende 2 minuten en een paar keer per dag.

C. Poetsen van de oogleden

Heeft u een hagelkorreltje en een ontsteking van de randen van de oogleden? Maak de oogleden dan 2 keer per dag schoon: verwarm, masseer én poets de oogleden.

Video uitleg: Uitleg Adviezen A,B en C in een filmpje

Contactlenzen

  • Draagt u harde of zachte contactlenzen? Dan kunt u die in principe gewoon blijven dragen.
  • Drukt het hagelkorreltje op uw oog en zit uw contactlens daardoor niet lekker? Laat uw lenzen dan uit.
  • Is het bultje ontstoken (rood, pijnlijk)? Laat uw lenzen dan ook uit. Doe uw lenzen pas weer in als uw klachten helemaal over zijn.

Specialistische behandeling:

Een hagelkorreltje kan geen kwaad en hoeft op zich niet behandeld te worden. Bij ongeveer de helft (50%) van de mensen verdwijnt het bultje vanzelf binnen 6 maanden. U kunt dus eerst afwachten of het vanzelf weg gaat.

Er zijn geen medicijnen die helpen bij een hagelkorreltje.

Gaat het bultje niet vanzelf weg? En zit het in de weg? Ziet u er minder goed door? Of vindt u het lelijk? Dan kunt u het laten behandelen. Er zijn twee mogelijkheden:

Kleine operatie om het te verwijderen

  • Bij 8 op de 10 mensen blijft het bultje na de ingreep weg.
  • Een operatie is beter als het bultje groot is, of als het net ontstoken geweest is.

Voordelen

  • De kans dat het hagelkorreltje na de ingreep weg gaat, is hierbij iets groter dan bij een injectie.

Nadelen

  • Na de ingreep mag u niet autorijden, omdat u een oogverband krijgt.
  • U heeft meer kans op pijn dan na een injectie.
  • U kunt een bloeding krijgen en er kunnen littekens ontstaan.

Injectie met ontstekingsremmer

  • Bij 6 op de 10 mensen blijft het bultje na de injectie weg.
  • Een injectie is beter bij een hagelkorreltje dat dicht bij de ooghoek aan de kant van de neus zit.

Kenacort A 10 injfectiesuspensie 10 MG/ML ampul 1 ml
– 1 keer 1 injectie intraesionaal, 0.1-0.2 ml

Voordelen

  • Een injectie gaat snel.
  • U kunt na de injectie direct autorijden, omdat u geen oogverband krijgt.
  • U heeft minder pijn dan na een operatie.
  • U heeft minder kans op een bloeding of litteken dan bij een operatie.

Nadelen

  • De kans dat het bultje na een injectie weg gaat, is hierbij iets kleiner dan bij een operatie.
  • De huid kan verkleuren, wat soms blijvend is.

Beloop

  • Ongeveer de helft van de chalazia verdwijnt zonder ingreep binnen 3 weken tot 6 maanden; in sommige gevallen duurt het een jaar.
  • Soms barst een chalazion open, meestal naar buiten.
  • Complicaties van een chalazion zijn zeldzaam.
  • Een chalazion in het bovenste ooglid kan op de cornea drukken en zo tot astigmatisme leiden of tot klachten bij contactlensdragers.
  • Soms geven grotere chalazia gezichtsveldbeperking.

Bijlagen

Foto’s:

Referentie: Thuisarts, NHG-standaard, huidarts